Een prikkelarme, prikkelvrije planner of zoals laatst één van mijn klanten een typfoutje maakte: een ‘prikkelbare’ planner. Wat is dat nou precies, hoe kun je het herkennen en wanneer mag een product de term ‘prikkelarm’ krijgen? In dit blog neem ik je graag mee met alle kenmerken van een prikkelarme of prikkelvrije planner en wat de voordelen hiervan zijn.
Prikkelarm of prikkelvrij product
Over deze termen heb ik in het begin wel even nagedacht. Want wanneer is een product prikkelarm en wanneer nou prikkelvrij? Ik heb hier geen verder onderzoek naar gedaan, want zoals ik veel dingen aanpak heb ik ook hier weer op gevoel en logisch beredeneren gehandeld. Ik was er al vrij snel over uit dat ik zelf de term ‘prikkelarme planner’ wilde gaan gebruiken, omdat het in mijn ogen bijna onmogelijk is om een prikkelvrij product te maken. Want prikkels zijn tenslotte overal en al helemaal rondom een product of gebruiksvoorwerp. Je voelt en raakt het product tenslotte aan en je leest wat erop staat. Mijn doelgroep, mensen met aandoeningen of die revaliderende zijn en hierdoor vaak minder prikkels kunnen verwerken, weet hier natuurlijk alles van. De producten die ik maak moeten perfect aansluiten op hun behoeften en ik wil daarin absoluut geen valse beloften maken. Tenslotte gaan alle planners die ik maak ook per kwartier, dus dat betekend automatisch ook al meer prikkels dan planners die minder uitgebreid, overzichtelijk of gedetailleerd zijn. De term ‘prikkelarme planner’ past naar mijn idee dus het allerbeste bij de prikkelarme kalenders en papieren hulpmiddelen die ik maak.
Waar kun je een prikkelarme planner aan herkennen?
Een prikkelarme planner kun je grofweg herkennen aan het rustige ontwerp. Je kunt ook ervaren dat zo’n planner zachter kijkt en rustiger en vriendelijker aanvoelt. In mijn ogen is prikkelarm iets anders dan basic, of simpel. Er zijn genoeg planners, agenda’s of kalenders op de markt die ook heel rustig en basic zijn, maar zeker niet prikkelarm. Maar waar zitten deze verschillen dan in? Wat mij betreft ligt dat aan het volgende:
Papierkeuze
De prikkelarme planners die ik maak, zijn gedrukt op stevig en crèmekleurig Biotop of Alto Naturel papier. Dit papier is iets geler / crèmiger en hoewel het op het eerste oog net normaal wit papier lijkt, zit hier toch echt een wezenlijk verschil in. Leg er maar eens een wit velletje naast, dan zie je direct wat ik bedoel. De papierkeuze is erg belangrijk, want hoewel een groot contrast tussen wit papier en zwarte tekst voor sommige mensen juist het allerfijnste leest, het crèmekleurige papier is wel veel rustiger voor de ogen. Het kijkt rustiger en de ogen hebben daardoor minder prikkels te verwerken. Ideaal voor mensen met (niet-aangeboren) hersenletsel bijvoorbeeld of bij ADHD of hooggevoeligheid / HSP.
Rustige vormgeving zonder afleidingen
Een vormgeving die to-the-point is en je niet afleidt, dat is echt onmisbaar bij een prikkelarm hulpmiddel. Prikkelarme hulpmiddelen zijn bedoeld om je zo makkelijk en rustig mogelijk te helpen aan het gewenste resultaat. In het geval van mijn planners: een super overzichtelijke planning van jouw dag of week. Eventuele plaatjes, foto’s of illustraties zouden alleen maar afleiden. Toch heb ik ervoor gekozen om wel met maximaal één afbeelding in het ontwerp te werken, omdat de meeste van mijn klanten vrouwen zijn en wij hechten nu eenmaal ook waarde aan een gezellig en leuk uitziend product. Ook kan ik hiermee de planners van Planjeweek.nl een wat herkenbaardere uitstraling geven. De afbeeldingen die ik daarom voor alle prikkelarme ontwerpen kies, zijn zo rustig mogelijk zonder afleidende kleuren. Op die manier heb ik een mooie middenweg gevonden tussen een praktisch hulpmiddel en een mooie planner.
Kleurgebruik van tekst en afbeeldingen
Ik noemde het onder het vorige kopje al even, maar de afbeeldingen die ik gebruik voor prikkelarme ontwerpen zijn altijd zonder felle of afleidende kleuren. Maar niet alleen bij de afbeeldingen houd ik hier rekening mee, juist ook met de vormgeving van het plangedeelte en het binnenwerk van de jaarplanners. Dit ziet er heel op het eerste gezicht misschien erg simpel uit, maar er is flink over nagedacht. Iedere lijn, tabel, tekst of kader staat in grijstinten zoals een donkergrijze of lichtgrijze kleur. Je zult geen 100% zwart in mijn prikkelarme ontwerpen tegenkomen, omdat dit al snel vrij hard kan overkomen. Donkergrijs is daarentegen ook een rustigere, warmere en zachtere kleur, maar het oogt wel redelijk zwart en je behoud het voordeel van een goed contrast. De lijnen zijn overigens ook precies niet te dun en niet te dik, voor een perfecte balans en samenhang in het planoverzicht.
Een prikkelarme kalender inzetten als papieren hulpmiddel
Er zijn genoeg mensen die de prikkelarme planners van Planjeweek.nl bestellen puur omdat ze het ontwerp zo mooi vinden. Dat is een mooi compliment! Maar dit hele prikkelarme karakter heeft wel als voornaamste doel om de mensen te helpen die aan prikkelregulatie of prikkelvermindering moeten of willen doen vanwege een beperking, aandoening of tijdens herstel. Een prikkelarme planner is daarom hét fijnste papieren hulpmiddel om te gebruiken tijdens een behandeling of revalidatietraject. Bijvoorbeeld om te gebruiken tijdens behandelingen van een ergotherapeut of als extra hulpmiddel om zelf thuis in te kunnen zetten als je burn-out bent of last hebt van concentratieproblemen. Natuurlijk kun je ook een niet-prikkelarme en basic planner gebruiken (al mis je dan waarschijnlijk wel de voordelen van het kunnen plannen per kwartier), die functioneren misschien even goed voor je. Het is een blijft een heel persoonlijke keuze en een kwestie van smaak. Twijfel je of je liever een ‘normale’ of een prikkelarme planner gebruikt? Vul dan gerust de keuzehulp even in.
